| रोगको नाम | लक्षणहरू | कसरी हुन्छ | कसरी रोक्न सकिन्छ |
|---|---|---|---|
| डायरिया | पानीमा बेचैनी, पेट दुखाइ, पेट फुलेको अहिलेको बाटो | ब्याक्टीरिया वा भाइरसको कारण | साफ पानी पिउनु, हात धुनु, स्वस्थ खानु |
| श्वासनल संक्रमण (जस्तै, न्यूमोनिया) | शीतकालीन जुकाम, श्वास लगाने कठिनाई, छाला, शरीरमा दुखाइ | वायरस वा ब्याक्टीरिया संपर्कबाट | स्वस्थ परिस्थितिहरूमा रहनु, हात धुनु |
| मलेरिया | बुढाको असुवास, ज्यान, थाक, शरीरमा दुखाइ | मस्किटो बाटको संपर्कबाट | मस्किटो बाट बचाउँदै, असुवास पहिले हेर्नु |
| ट्युबरकुलोसिस | असुवास, थाक, बुढाको दुखाइ | ब्याक्टीरिया संपर्कबाट | नियमित टीका लगाउनु, स्वस्थ परिस्थितिहरूमा रहनु |
| कुपोषण (मलन्यूट्रिशन) | शिथिलता, बुढाको असुवास, थाक, शरीरमा दुखाइ | असुवास पोषणको कमी | स्वस्थ खानु, पोषणसम्म पुरा गर्नु |
| डेङ्गु ज्वर | बुढाको असुवास, ज्यान, थाक, शरीरमा दुखाइ | एडिस मस्किटोको काटबाट | मस्किटो बाट बचाउँदै, नगरी छुट्टाइन्छ |
| टाइफाइड ज्वर | बुढाको असुवास, ज्यान, थाक, शरीरमा दुखाइ | ब्याक्टीरिया संपर्कबाट | साफ पानी पिउनु, स्वस्थ खानु |
| टबरकुलोसिस | खोकी, सास फेर्न गाहिरहनु, खासी, खोला बद्दोल | टबरकुलोसिस बाट बटासले हुने | बचाउँछ: टीका लगाइँ, सार्वजनिक स्थानमा हेरबाट दूर रहनु |
| कुपोषण | बच्चाहरूमा दुर्बलता, बुढीमा थकान, तातो, बद्दोल | पोषणशास्त्री खाद्य सम्पर्कमा कमी | समृद्धि परियाप्त खाद्य पर्खनु, पोषणशास्त्री सल्लाह लगाउनु |
| डेङ्गु ज्वर | ज्वर, माछा-चुच्चो, मुख मा बद्दोल | एडिस माछा बटासले हुने | माछाबाट बचाउँ, बटासले बचाउँ, गर्मीमा सावधानी |
| टाइफोइड ज्वर | ज्वर, पेट दुखाइ, मुख मा बद्दोल | सल्मोनेला बाक्टेरिया बटासले हुने | स्वच्छ पानी पिउँदा, स्वच्छ खाद्य खानु, हेरबाट दूर रहनु |
| हेपाटाइटिस | पीलो त्वचा, पेट दुखाइ, थकान, मुख मा बद्दोल | हेपाटाइटिस भिरसले हुने | स्वच्छता बनाए राख्नु, स्वच्छ पानी पिउँदा |
| कोलेरा | डायरिया, पानी भाको, थकान, मुख मा बद्दोल | विभिन्न भिरसा बटासले हुने | स्वच्छता बनाए राख्नु, रास्ता खानु नपार्दा हेरबाट दूर रहनु |
| उच्च रक्तचाप | सिरमा दुखाइ, हृदय बद्दोल, थकान, मुख मा बद्दोल | रक्तचाप बढी, अस्वस्थ भोजन, अधिक तेल खानु | स्वस्थ भोजन, नियमित व्यायाम, धूम्रपान र पिउनु कमी गर्नु |